Het moet zo’n vijfentwintig jaar geleden zijn toen ik op een zonnige zomerdag het zogenoemde “Black Album” van Metallica kreeg. Ik was jarig, dertien lentes jong, en oma had er wellicht geen idee van welke cd ze precies gekocht had, te oordelen aan de blikken die ik oogstte toen ik vol enthousiasme de plaat opzette.
Hoewel ik door de jaren heen heel wat verschillende muziekgenres, en het gevolg dat ze hebben op mijn gemoed, naar waarde heb weten te schatten, grijp ik op momenten van hevige emoties toch meestal terug naar het stevige gitaarwerk van de heavy metal.
Net omdat metal, of zelfs het bredere genre van de hardrock, zo basaal is treft het mij in het primaire bestanddeel van mijn zijn. De teksten bespreken de basisemoties van de mens, en dan vooral de emoties die in andere genres onbenoemd blijven: angst, haat, woede, dood, pijn, lichamelijk verlangen,… Een nummer als “The Unforgiven” is zo simpel in zijn bewoordigen maar lijkt een autist als mezelf op het lijf geschreven. De meeste metal kent geen nuance, de meeste van mijn emoties, zeker in crisismomenten, ook niet.
Ook de ritmes, nummers samengesteld uit eindeloze variaties op een pallet van basisklanken, pure geluiden zonder de knoppentovenarij die zo kenmerkend is voor de 21ste-eeuwse popmuziek, zijn zo duidelijk en vaak voorspelbaar dat het voor een autist kan aanvoelen als thuiskomen in je eigen gevoelens. Het rauwe, loeiende van de gitaar van Slash, het opzwepende ritme van “Thunderstruck”, de angst van Kurt Cobain,… sluiten zo nauw aan bij het schreeuwen van je lichaam en de intensiteit van je emotionele zijn dat zelfs een muur van geluid, die je op elk ander moment zou treffen als duizend naalden, plots aanvoelt als een verlengde van hoe je op dat moment, lichamelijk en emotioneel, de werkelijkheid ervaart. Het is als het ware een soundtrack die zo nauw aansluit bij de rest van je waarnemingen dat alles vervaagt tot één extreem intens geheel.
Vergelijk het met de euforie van een sporter of het gloeiende genoegen na een vrijpartij, het luisteren naar heavy metal in momenten van extreme stress lokt een reactie uit die meer is dan het louter waarnemen van geluiden. Uiteraard kan het genre qua complexiteit niet tippen aan andere muziekstijlen (hoewel sommige nummers u zouden verbazen) maar dat hoeft ook niet. Als we echt kwaad zijn hebben we geen behoefte aan Woody Allen, dan willen we soms gewoon Stallone doe boel zien opblazen. Met muziek is dat niet anders.
