Intelligentie is het vermogen problemen op te lossen die zich niet eerder stelden. Dat was jarenlang de definitie die ik hanteerde om te beschrijven hoe ik mezelf zag op het vlak van “slim zijn”. Ik was lid van Mensa Belgium en, later, Mensa International en ik kon snel en logisch denken. Ik zag oplossingen die anderen niet zagen, een voordeel toen ik voor de spoorwegen applicaties ontwikkelde of voor mezelf of mijn verenigingen websites en softwaretoepassingen maakte. Ik zag ook verbanden die anderen niet zagen, wat mij goed van pas kwam als parlementair medewerker of gewoon in het dagelijkse leven, bij het lezen van de krant of het bekijken van een documentaire. Mijn gedachten en geheugen raasden als een sneltrein verder terwijl anderen in ieder tussenstation moesten stoppen. Zonder enige voorbereiding was ik vier dagen Canvascrack of won ik €6.000 bij Valkuil.
Nadenken, sneller dan de anderen dat deden, was mijn ding, net zoals anderen geweldige gerechten uit hun koksmuts schudden of nog anderen het absolute maximum uit een motor persen. Ik was niet handig, maar wel slim. Over heel veel onderwerpen kende ik genoeg om toch op zijn minst een gezond gesprek te kunnen voeren zonder door de mand te vallen. Feitjes, weetjes en logische constructies, zo zag de binnenkant van mijn hoofd er uit en daar puurde ik eigenwaarde uit, zoals anderen dat doen met een diploma of getuigschrift.
Ik had ook een olifantengeheugen, mede door mijn autisme. De inleiding tot het Grondwettelijk Recht of de honderden pagina’s spoorwegreglementering die ik moest kennen voor het examen om bureauchef te worden memoriseerde ik in de auto toen we road trips ondernamen naar de Ardennen en Straatsburg. Het ging allemaal zo goed als vanzelf. Tot nu…
Door de vele medicatie, vooral de pijnstillers en de opiaten zoals fentanyl, kan ik me niet langer concentreren. Ik kan geen volledige boeken meer lezen. Zelfs graphic novels moet ik doseren om mijn bewustzijn niet harder te overspoelen dan het aankan. Ik lees nog wel de krant maar waar ik vroeger alles las sla ik nu de meeste lange artikels over. Gewone kleine taken uitvoeren lukt nog wel maar bij complexe handelingen raak ik in de war. Ik hoor nog wel de instructies, en begrijp ze wel, maar zodra ik moet toepassen wat ik net gehoord heb gaan mijn hersenen meestal in kortsluiting.
Het meest confronterende, ik moest er zelfs van huilen, was toen mijn broer hier was deze week en we het spel Azul zouden spelen. Het is een strategisch spel met tegels die je moet oprapen en afstoten en wie het sluwst speelt wint het spel. Ik had de handleiding al gelezen, hoewel ik het spel vroeger graag en zonder problemen reeds gespeeld had, maar snapte nu gewoon niet wat de bedoeling van het spel was. Ik vroeg mijn broer de handleiding te lezen en me het spel uit te leggen.
Terwijl hij de regels overliep snapte ik perfect wat de bedoeling was. Tot we begonnen te spelen en ik niet de nodige stappen vooruit kon denken. Het vermogen om te anticiperen op wat je tegenstander zal doen, zoals bij het schaken, is bij mij volledig verdwenen. Ik heb huilend moeten toegeven dat ik niet in staat was het spel op een aanvaardbaar niveau te kunnen spelen. Het Scrabblespel dat we als vervanging speelden won ik dan weer overtuigend met 313 tegen 266. Omdat Scrabble een ander deel van je hersenen aanspreekt had ik geen moeite met het vormen met woorden. Dat behoefde immers geen logica of vooruitziendheid.
Ook bij onze gesprekken over films of de actualiteit moest ik die week zaken opzoeken of onbenoemd laten. Ik kende de namen en feiten maar kon ze niet terugvinden in mijn geheugen. Ik was de weg kwijt in mijn eigen hoofd.
Ik stel me voor dat dat is hoe “normale” mensen de wereld ervaren maar toch is het iets wat ik moeilijk kan verwerken. Dit is geen lichamelijke beperking door de kanker of de chemotherapie. Dit is een rem op wie ik ben die louter veroorzaakt wordt door de medicatie. Ik ben een stuk verloren van mezelf, een stuk dat grotendeels mijn zelfbeeld gevormd heeft.
Zoals het er nu voorstaat zou ik geen Canvascrack kunnen geworden zijn. Kwissen behoort momenteel niet meer tot de mogelijkheden, laat staan schaken of andere strategiespellen spelen. Rummikub lukt misschien nog maar zaken als een spelletje Azul liggen plots buiten mijn mogelijkheden. Daar heb ik het moeilijker mee dan het verlies van lichamelijke capaciteiten. Dit neemt een stuk weg van wie ik ben…
De sneltrein is een stoptrein geworden en dat frustreert me enorm!
En hoe meer ik erover nadenk, hoe erger het gemis wordt en hoe verdrietiger ik word…
