Omdat euthanasie illegaal is in Portugal heeft men hier het systeem van het Testamento Vital opgezet. Dat document, een levenstestament, regelt wat er moet gebeuren als de patiënt niet langer in staat is zelf medische beslissingen te nemen. Niet alleen duidt het aan wie dan in hun plaats mag beslissen, het bevat ook een waslijst aan zeer expliciete voorbeelden van handeling waarover de patiënt al op voorhand mag beslissen.
Vorige week vulden Sibby en ik zo’n formulier in. Over vier bladzijden gaven we aan of we, in het geval dat we dat zelf niet konden beslissen en onder enkele strikte voorwaarden (waaronder terminaal ziek zijn), al dan niet gereanimeerd wilden worden (nee, bedankt, liever niet voor mij, blij dat u het vraagt) of experimentele therapieën wilden ondergaan, deel wilden nemen aan medische onderzoeken en/of studies, enzovoort,…
Het was wel even slikken toen we het lijstje aan het overlopen waren maar ik ben blij dat we de kans hebben gekregen dit in te vullen en klaar en duidelijk aan te geven wat we willen als de mogelijkheid tot beslissen ons niet meer gegund is. Ik zeg ons want ook Sibby vulde een levenstestament in. Kwestie van voorbereid te zijn als ze, voor of na mijn overlijden, zelf niet meer in staat zou zijn te handelen.
Het document in kwestie moest daarna ingediend worden in het gezondheidscentrum van Lourinhã dus we vulden alles netjes in, ondertekeneden heel de zooi (een parafering op elke pagina, rechts bovenaan, en een handtekening op pagina vier) en maakten een afspraak bij de betreffende ambtenaar. Klaar is Kees dus, maar dat was buiten de ambtenaar gerekend. Hij moest immers vaststellen of het effectief wijzelf waren die het document ondertekend hadden, en dat was niet zo simpel als controleren of de handtekening overeenkwam met die op onze identiteitskaart. Daar gaat de Portugese bureaucratie niet mee akkoord!
De wet zegt immers dat de bevoegde ambtenaar het ondertekenen zelf moet vaststellen, niet verifiëren of de handtekeningen origineel de onze zijn. Bovendien, en daar kwam de kat op het koord, konden we geen tweede, bijkomende handtekening zetten, want de datum van ondertekening, die we thuis netjes al hadden ingevuld de vrijdag voor onze afspraak op maandag, moest dezelfde zijn als de datum van invoer in het systeem. Dikke pech voor ons dus, maar de brave en plichtsbewuste man, kon niets doen voor ons, hoezeer hij ook wilde (en dat geloofden we wel). Toch was de ambtenaar niet helemaal onwrikbaar. We mochten immers op dinsdag al terugkomen, terwijl de afspraken normaal enkel op maandag konden plaatsvinden.
Terug huiswaarts dus, en de documenten nog eens afdrukken zónder de datum van ondertekening. Gelukkig had ik de PDF’s op de pc ingevuld (met Photoshop) en hadden we de documenten niet (zoals gebruikelijk is) manueel ingevuld, of we mochten acht pagina’s overpennen,… ’s Anderendaags werden onze formulieren wel aanvaard (en ondertekend onder het alziend oog van de bevoegde ambtenaar. Binnen de vijf dagen zouden we ze terugkrijgen en zou alles ingevoerd zijn in de databank van de sociale zekerheid. Ze blijven ook vijf jaar geldig, dus we moeten nog niet al te snel teruggaan.
Onze levenstestamenten zijn dus in orde maar wat is daar verborgen aan, zoals deze titel suggereert? De verborgen administratie van het heengaan is voor niemand zichtbaar en toegankelijk, behalve voor mij en Sibby. Die administratie is een website die ik opgezet heb om haar na mijn overlijden wegwijs te maken in de vele domotica-apps die wij gebruiken, en in zoveel andere zaken waarvan ik vind dat ze die moet weten. Hoe voegt ze een lamp toe aan ons systeem dat beheerd wordt door verschillende apps die we bedienen via Alexa? Welk (grotendeels ingevuld) formulier heeft ze nodig om mijn overlijden te melden bij de Belgische pensioendienst? Waar kan ze mijn overlijdensakte beëdigd laten vertalen om mijn overlijden aan te geven bij de Belgische burgerlijke stand (want om een of andere reden wordt een vereenvoudigde Europese overlijdensakte in meerdere talen niet aanvaard in het Oostendse stadhuis)? Hoe sluit ze mijn server aan? Of welke account heeft ze nodig om toegang te krijgen tot de spelletjes op onze Xbox? Welke tekst wil ik op mijn herdenkingskaartjes?
Dat alles ben ik aan het aanvullen in een verborgen website, waar zij alleen toegang toe heeft. Alles netjes doorzoekbaar en gesorteerd op categorie. Zo kan ik, over de dood heen, mij toch nog een paar keer nuttig maken voor haar. Die kleine dingen, die niemand hoeft te weten, staan allemaal netjes op een server die geregistreerd is op haar naam. Die blijven toegankelijk zolang zij ze nodig heeft. Het klinkt als een boutade maar dat is letterlijk wel het laatste dat ik voor haar kan doen en daar zal ik de volgende maanden en jaren aan werken. Tot ik uitverteld ben of tot het niet meer lukt.
Hieronder vindt u het Portugese levenstestament.
